یکی از رایج‌ ترین مشکلاتی که نوزادان در ابتدای زندگی خود با آن رو به رو می‌ شوند؛ کولیک یا قولنج نوزادی است. این حالت بیماری نیست، اما برای نوزاد و اطرافیان بسیار آزاردهنده و ناخوشایند است. در ادامه به علائم کولیک نوزادان و هر آنچه که لازم است بدانید؛ اشاره می‌کنیم.

کولیک چیست؟

کولیک یا قولنج نوزادی حالتی است که از هر 5 نوزاد یکی از آنها درگیرش خواهد بود. در واقع گریه طولانی مدت، شدید و بی‌قراری در نوزادان سالم را کولیک می‌ گویند. این حالت هم نوزاد و هم خانواده را عصبی و پریشان می‌ کند. ای مشکل زمانی آزار دهنده می‌ شود که نوزاد آرام نمی‌ شود. این مشکل اغلب شب‌ ها شروع شده و ساعت‌ ها ادامه خواهد داشت.

تفاوت گریه کولیکی و گریه معمولی:

گریه‌ های معمولی مشخص است و اگر مادر اندکی تجربه داشته باشد، متوجه گریه معمولی نوزاد می‌ شود. همچنین با درآغوش کشیدن این گریه آرام می‌ شود. حتی بعد از شیر خوردن و یا در آغوش کشیده شدن این حالت‌ ها بهبود پیدا می‌ کنند.

اما گریه نوزادان کولیکی معمولا بعد از ظهرها شروع شده و نوزاد دست‌ های خود را محکم مشت کرده و پاهایش را به سمت شکمش خم می‌ کند. همچنین گریه بلند و شبیه جیغ است. هیچ چیز هم نمی‌ تواند گریه نوزاد را آرام کند.

کولیک نوزادی چه وقت شروع می‌شود؟

معمولا علائم کولیک نوزادان در چند هفته اول زندگی شروع شده و تا 6 هفتگی به اوج خود می‌ رسند. اما خوشبختانه قولنج نوزادی همیشگی نیست و در هفته‌ های 10 الی 12 علائم برطرف می‌ شوند. در برخی از نوزادان همان طور که علائم ناگهانی شروع می‌ شوند؛ به همان سرعت نیز به طور ناگهانی رفع می‌ شوند. اگرچه در برخی دیگر از نوزادان علائم به صورت آهسته شروع شده و آهسته نیز از بین می‌ روند.

علائم کولیک نوزادان:

معمولا مادرانی که تجربه بزرگ کردن یک فرزند را دارند؛ با علائم کولیک نوزادان بیشتر از کسانی که به تازگی مادر شده‌ اند آشنا هستند. در هر حال اگر کودک شما دارای علائم زیر است، می‌ توانید تا حدودی مطمئن باشید که نوزاد شما دچار کولیک یا قولنج نوزادی است.

کنوزاد روزانه و در یک ساعت مشخص گریه‌ های خود را شروع می‌ کند.

  • بدون هیچ علت مشخصی گریه نوزاد شروع می‌ شود. نوزاد دست‌ های خود را مشت می‌ کند و به حالت جیغ زدن گریه می‌ کند.
  • ممکن است در حین گریه کردن نوزاد بالا بیاورد.
  • نوزاد شیر مادر می‌ خواهد اما توانایی مکیدن سینه مادر را ندارد.
  • تا زمانی که به خواب می‌ رود، حالت فشار و قرمزی بر روی صورتش مشخص است(ناشی از درد بوده و ممکن است گاز معده نیز دفع کند).

علت به وجود آمدن کولیک در نوزادان چیست؟

هنوز به طور قطع پزشکان دلیل روشنی برای ابتلا به کولیک بیان نکرده‌ اند. برخی از نوزادان ممکن است هرگز با آن درگیر نشوند؛ در صورتی که نوزاد دیگری ممکن است با علائم کولیک به سختی درگیر باشد. به طور کلی چند علت عمده برای آن تعریف شده که در به وجود آمدن کولیک تاثیر گذار است.

  • سیستم گوارش نوزاد بعد از تولد هنوز ناقص بوده و روده‌ ها به درستی رشد نکرده‌ اند. به همین سبب رشد و کشیدگی روده‌ ها همراه با درد و نفخ است.
  • سیستم گوارش نوزاد هنوز به قدر کافی باکتری‌ های مفید ندارد. از این رو دچار عدم تعادل باکتری‌ های مفید می‌ شود.
  • عدم تحمل لاکتوز، رژیم غذایی پر از ادویه و پر چرب مادر، حساسیت غذایی به برخی از غذاها می‌‌ تواند از عوامل به وجود آورنده کولیک باشند.
  • برخی از نوزادان دچار رفلاکس اسیدی شده و همین مورد سبب کولیک در آنها می‌ شود.
  • بیش از حد شیر خوردن نوزاد یا کم خوردن شیر (شیر مادر به اندازه‌ ای مقوی نیست که نوزاد سیر شود) می‌ تواند سبب بروز علائم کولیک یا قولنج شود.
  • به وجود آمدن شکل اولیه میگرن در نوزادان (میگرن یک سردرد مزمن بوده و به طور ارثی نیز در خانواده‌ ها وجود دارد. ممکن است از همان نوزادی علائم آن دیده شود).
  • نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌ شوند، در صورت بروز استرس و اضطراب در مادر، این استرس و اضطراب به آنها نیز منتقل شده و دچار نفخ و دردهای شکمی و کولیک می‌ شوند.

قانون 3 چیست؟

پزشکان برای پی بردن به علائم کولیک در نوزادان از قانون 3 استفاده می‌ کنند. طی این قانون اگر نوزاد بعد از هفته سوم زندگی، هر هفته 3 بار و هر بار 3 ساعت گریه کند؛ تشخیص کولیک داده می‌ شود. بهتر است مادر مدت زمان بی‌قرارهای نوزاد را یادداشت کند و تعداد روزهایی که نوزاد دچار این حالت‌ ها می‌ شود را به خاطر بسپارد. این موارد به تشخیص بهتر پزشک کمک می‌ کند.

راه‌ های پیشگیری از کولیک:

این که بخواهید از ابتلا به کولیک نوزاد جلوگیری کنید، تقریبا غیر ممکن است اما انجام برخی از کارها و رعایت برخی از نکات می‌ تواند به تولد نوزادی کمک کند که کمتر احتمال ابتلا به کولیک در او وجود دارد.

مادرانی که تغذیه سالمی دارند، در طول دوره بارداری فعالیت‌ های روزانه خوبی داشته و ورزش می‌ کنند، همچنین از نظر روحی استرس و اضطراب را از خود دور می‌ کنند؛ نوزادانی آرام و بدون کولیک به دنیا می‌ آورند. اما ممکن است شما مادری باشید که همه نکات را رعایت کرده‌ است، با این وجود نوزادتان کولیک دارد؛ در این صورت نگران نباشید و اجازه دهید که علائم روند طبیعی خود را طی کنند.

راه درمان کولیک نوزادان:

شما نمی‌ توانید کولیک را در نوزاد به طور کامل درمان کنید؛ بلکه علائم کولیک نوزادان بعد از مدت زمان مشخصی خود به خود رفع می‌ شوند. اما می‌ توانید درد نوزاد را تسکین داده و به بهبود حالت‌ های آزار دهنده کمک کنید.

  • مکیدن می‌ تواند نوزاد را آرام کند. استفاده از پستانک راه خوبی است.
  • به آرامی نوزاد را در آغوش خود تکان دهید و راه بروید.
  • شکم نوزاد را مالش داده و یک صدای آرام برای او پخش کنید.
  • نور و صدای محیط را آرام کرده و محیط را آرامش بخش کنید.
  • کودک را درون پتو یا قنداق بپیچید تا با دست و پا زدن درد را بیشتر نکند. همچنین حالت زندگی در شکم مادر برایش تداعی شده و راحت‌تر به خواب می‌ رود.

هر نوزاد ممکن است علائم کولیک مختلفی از خود نشان دهد. بهتر است روشی برای آرام کردن نوزاد جستجو کنید. می‌ توانید با پزشک مشورت کرده و از شربت‌ های ضد نفخ نیز برای کاهش دردهای کولیکی نوزاد استفاده کنید.